ރަށްގޮވާއަޑު

މައިންބަފައިންނަށް ކިޔަމަންވުން އުސްތާޛު މުހައްމަދު ޖަމީލުގެ دروس اللخلاق ފޮތުން މީހުންނަށް ބޮޑެތި ބަލި ޖެހުނީމާ ބޭސްވެރިންގެ ގާތަށް ދެއެވެ. އެ ބޭސްވެރިން ކިތަންމެ ނުބައި ރަހައެއްދޭ ކިތަންމެ ބޯން އުދަގޫ ބޭހެއް ދިނަސް ހަމަ ރުހުމުގައި، ބޮއިލައެވެ. އެއީ އެބޭސް ބއުިމުން އެތަންވަޅު ލިބޭ ކުޑަ ދައްޗަށްވުރެން ފަހުން ލިބޭނޭ ފަސޭހަމާބޮޑުވާނޭކަން އެބަލި މީހާއަށް ކަށަވަރު ވާތީއެވެ.

މައިންބަފައިންގެ حقّތައް އުސްތާޛު މުހައްމަދު ޖަމީލުގެ دروس اللخلاق ފޮތުން މައިން ބަފައިންނަކީ އިންސާނާ ދުނިޔެއަށް އުފެދުމުގެ ސަބަބެވެ. ފަހެ އެއިންސާ އެދެމީހުންނަށްޓަކައި ކިތަންމެ އުނދަގުލެއް އުފުލިނަމަވެސް އެދެމީހުންގެ حقّ ފުރިހަމައަށް އަދާނުކުރެވޭނެއެވެ. 

ކިޔަވާކުއްޖާގެ އަދަބުތައް (٣) އުސްތާޛު މުހައްމަދު ޖަމީލުގެ دروس اللخلاق ފޮތުން ކިއަވާކުއްޖާގެ ކިބައިގައި ހުންނަންވީ أدب ތަކުގެ ތެރެއިން ތިންވަނަ ބައީ، އެކުއްޖާއާއި އެކުގައި ކިޔަވާންއުޅޭ އެކުވެރީންގެ މެދުގައި ބަހައްޓަންވީ أدب ތަކެވެ. 

ކިޔަވާކުއްޖާގެ އަދަބުތައް (٢) އުސްތާޛު މުހައްމަދު ޖަމީލުގެ دروس اللخلاق ފޮތުން ކިޔަވައިކުއްޖާގެ ކިބައިގައި ހުންނަންވީ  أدب ތަކުގެ ތެރެއިން ދެވަނަބައީ، އެދުރުމީހާއާއި މެދުގައި ބަހައްޓަންވީ އަދަބުތަކެވެ. 

ތެދުވެރިކަމާއި އަމާނަތްތެރިކަން 

ކިޔަވާކުއްޖާގެ އަދަބުތައް (١ ) އުސްތާޛު މުހައްމަދު ޖަމީލުގެ دروس اللخلاق ފޮތުން ކިޔަވާކުއްޖާއަކީ މާތްކަލާނގެ އިންސާނުން އެކަމަކުން މާތްކުރެއްވި ސިފައެބަހީ علم ވެރިކަން ހޯދައިގަތުމަށް މަސައްކަތްކުރާ ކުއްޖާއެވެ. ފަހެ ފުރިހަމަވެގެންވާހައި ސިފައެއް ހޯދައިގަތުމާއި، ހުތުރުހައިކަންތަކުން ދުރުވެ ގަތުން އެކުއްޖާގެ މައްޗަށް ލާޒިމްވާނެއެވެ. 

ރަށުގައި ވިޔަފާރިއެއް ފަށާނެ  ހަރުފަތްތައް މުދާ ގެންނަގޮތަށް އަތިރިމަތީގައި އެއްފޫޓް އުސްމިނުގައި ޕެލެޓްތަކެއް އަތުރައި، އެޕެޓްތައްމަތީ މުދާތައް ތަރުތީބުން ޖަހާށެވެ. އިމާރާތްކުރުމަށް ބޭނުންވާ މުދާނަމަ، ސިމެންތި، ހިލަ، ހިލަވެލި ، ދަގަނޑު ވަކިން ބަހައްޓާށެވެ. ކާބޯތަކެއްޗާއި ހިފާގެންގުޅޭ ތަކެކިވެސް ވަކިކުރާށެވެ. ކާމިޔާބު ވިޔަފާރިވެރިއަކަށް ވުމަށްޓަކައި މަސައްކަތްކުރުމަކީ ނިމުމެއް އޮތްކަމެއް ނޫނެވެ. ކޮލެޖަކުން ކިޔަވައިގެން މާމޮޅުފާހެއް ބޭނުންވާކަމެއްނޫނެވެ. މިކަން އަހަރެމެން ރަށުގެ ވިޔަފާރިތަކަށް ނަޒަރުހިންގާލިއަސް އެނގެއެވެ. ބޭންކު އެކައުންޓްގައި މާގިނަ ފައިސާއެއް ހުރުންވެސް މުހިއްމުކަމެއް ނޫނެވެ. އަދި ކީއްތޯއެވެ. ވިޔަފާރިކުރުމުގެ ތަޖުރިބާހުރުންވެސް އެހާމުހިއްމެއް ނުމެނޫންމެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ކާމިޔާބު ވިޔަފާރިވެރިއަކަށް ވުމަށްކުރާ އުއްމީދާއިއެކު  ވަރުގަދަ ރޭވުންތެރިކަމެއް  ނުވަތަ މޮޅު ބިޒިނަސް ޕްލޭނެއް އޮންނަން ޖެހޭނެއެވެ. 

تقواى ވެރިކަން (2) އުސްތާޛު މުހައްމަދު ޖަމީލުގެ دروس اللخلاق ފޮތުން تَقْواى ވެރިކަމުގެފައިދާތައް ހިމަނައި ކޮޅުންނުލާހައި ގިނައެވެ .

تقواى ވެރިކަން (١) އުސްތާޛު މުހައްމަދު ޖަމީލުގެ دروس اللخلاق ފޮތުން تَقْواى ވެރިކަމަކީ ސިއްރުގައްޔާއި ފާޅުގައި ގަދަ ކީރިތިވަންތަ މާތްރަސްކަލާނގެ ކުރެއްވި އަމުރުފުޅުތަކަށް ކިޔަމަންވެ نَهِى ކުރެއްވި ކަންތަކުން ދުރުވެ ގަތުމެވެ.

بســم اللّـه الرّحمـن الرّحيــم اللّـه سبحانه وتعالى އަށް ޙަމްދާއި ޝުކުރުކުރަން. އެކަލާނގެ މާތް ނަބިއްޔާ محمّد رسول اللّـه صلّى اللّــــه عليه وسلّم އަށް ޞަލަވާތާއި ސަލާމް ލެއްވުން އެދި ދުޢާކުރަން. މި ޞަލަވާތުގައި އެކަލޭގެފާނުގެ އާލުންނާއި އަޞްޙާބުން ޝާމިލްކުރަން.