އިންސާނުންނާއި ޖަނަވާރުންނާ އެއްފަދައިން ގަސްގަހާގެއްސަކީ ވެސް ހިއްސުތަކެއް އެކުލެވިގެންވާ މަޚްލޫގުންތަކެކޭ މީހަކު ބުނެފި ނަމަ ހައިރާންވޭ ހެއްޔެވެ؟ ހަގީގަތަކީ އިންސާނުންނާއި ޖަނަވާރުންނެކޭ އެއްފަދައިން ގަސްގަހާގެއްސަށް ވެސް ހިއްސުތަކުގެ ބޭނުން އިންތިހާ އަށް މުހިންމުކަމެވެ. މިގޮތުން، ގަސްގަހާގެހީގެ ވެސް، ވަސްބެލުމުގެ ހިއްސާއި، އަޑުއެހުމުގެ ހިއްސު، ރަހަބެލުމުގެ ހިއްސުގެ އިތުރުން އިހްސާސްތައް ދަނެގަތުމާއި ފެނުމުގެ ހިއްސު ހިމެނިގެންވެ އެވެ. އަދި އިންސާނުންނެކޭ އެއްފަދައިން ގަސްގަހާގެހި ވެސް އެ އެއްޗެހީގެ މާހައުލުގައި ހިނގަމުން އަންނަ ކަންތައް ތަޖްރިބާކުރުމުގައި މިހިއްސުތަކުގެ ބޭނުން ވަރަށް ފުރިހަމައަށް ކުރެ އެވެ. އަހަރެމެން ފަދައިން ގަސްގަހާގެހި ހިއްސުތައް ބޭނުންކުރާ ގޮތްތަކަށް ބަލާލަމާ ހިނގާށެވެ.
ފެނުން: ގަސްގަހާގެއްސަށް އެއްޗެތި ފެންނާނެ ބާވަ އެވެ؟ ނުވަތަ ގަސްތަކަށް ފެންނަނީ ކޮން އެއްޗިއްސެއް ބާވަ އެވެ؟ އަވި ދަނެގަތުމަށްޓަކައި އަހަރެމެންގެ ލޮލުގައި އަވި ދެނެގަތުމުގެ ބާރު ލައްވާފައިވާ ފަދައިން، ގަސްގަހާގެހީގެ ވެސް މިފަދަ ނިޒާމެއް އެކުލެވިގެންވެ އެވެ. މި ނިޒާމް މެދުވެރިކޮށް ގަސްގަހާގެހި އިރުގެ އަލީގައި ހިމެނޭ ތަފާތު ކުލަތައް ދަނެގަނެ އެވެ. އަދި ގަސްގަހާގެހި ވަގުތު ދަނެގަންނަން ވެސް އަވި ބޭނުން ކުރެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ވެސް އަވި އަންނަ ދިމަދިމާ ވެސް ގަސްގަހާގެހި ދަނެގަނެ އެވެ. މިސާލަކަށް ގެއެއްގެ ކުޑަދޮރު ކައިރީގައި ހައްދާފައި ހުންނަ ގަހެއް އަބަދުވެސް ހެދެމުންދާނީ އަތްވާ ދިމާލަށެވެ. މީގެ އިތުރުން ވެސް ގަދަ ކުލަތަކާއި ފަނޑު ކުލަތައް ވެސް ގަސްގަހާގެހި ދަނެގަނެ އެވެ. މިގޮތުން، ރަތް ކުލައަކަށް ދާ ކުލައެއް ފަޒާގައި ހިމެނޭ ނަމަ، (މިސާލަކަށް އިރުއޮއްސޭ ގަޑީގައި ފަޒާގައި ފޭދިގެންދާ ރަތް ކުލައިގެ ސަބަބުން) ގަސްތައް ހަމަހިމޭންވެ "ނިދަ އެވެ".
ބީހުން: ގަސްގަހާގެއްސަކީ އެތަކެތި އުފެދިފައިވާ ގޮތުން މާހައުލުގައިވާ ވަރަށް ގިނަ ތަކެތީގައި ބީހެން ޖެހޭ ބައެކެވެ. ވަޔާ އެކީ ގަހުގެ ގޮފިތައް އެކި ތަންތަނަށް ހޫރިލާއިރު ކައިރީގައިވާ އެހެނިހެން ގަސްތަކާއި އެއްޗެހީގެ ގޮފިތައް ބީހެ އެވެ. އަދި ދިރޭ ސޫފިތަކާއި ޖަނަވާރުތައް ވެސް ގޮފިތައް މަތިން އެއް ތަނުން އަނެއް ތަނަށް ގޮސް އުޅެ އެވެ. ހައިރާންކުރުވަނިވި އެއް ކަމަކީ ޖަނަވާރުންނާ އެއްފަދައިން ގަސްގަހާގެހި ވެސް ބީހުމުގެ އިހްސާސްތައް ކުރަނީ ކެމިކަލް މާއްދާތައް މެދުވެރިކޮށްކަމެވެ. ގަސްގަހާގެއްސަކީ މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކަށް ވެސް ހޭނެން ޖެހޭ ބައެކެވެ. މިގޮތުން މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކަށް ހޭނުމަށްޓަކައި ގަސް ހެދިބޮޑުވަމުން އަންނަ މިންވަރަށް ބަދަލުތައް ގެނެސް، ގަސް ފެން ބޭނުންކުރާ މިންވަރު ހިފަހައްޓަ އެވެ. ދިރާސާތަކުން ދައްކާ ގޮތުން، ބައެއް ހާލަތްތަކުގައި ގަސް ތަޅުވާލުމުން ނުވަތަ ގަހުގައި މާ ގިނައިން އަތްލައި ހެދުމުން ވެސް ގަސް ހެދިބޮޑުވަމުން އަންނަ މިންވަރަށް ބަދަލު އާދެ އެވެ. އަހަރެމެންނާ ޚިލާފަށް ގަސްގަހާގެއްސަކީ ސިކުނޑިއެއް ލައްވާފައިވާ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެތަކަތީގެ ބީހުމުގެ ހިއްސުގެ ބޭނުންކޮށްގެން މާހައުލަށް އަންނަ ބަދަލުތަކަށް ގަސްގަހާގެހި ހޭނެމުންދެ އެވެ.
ވަސް: ގަސްގަހާގެއްސަކީ ކެމިކަލްތަކުގެ އެހީގައި ވަސް ދެނެގަތުމަށް ވެސް ވަރަށް ކުޅަދާނަ ބައެކެވެ. މިސާލަކަށް ގަހުގައި އަޅާ މޭވާތައް ވަކި ތަރުތީބަކުން ދޮންކުރުމަށް ގަސް ޚާއްސަ ގޭހެއް ފަޒާ އަށް ދޫކުރެ އެވެ. އެމެރިކާ ތަޖްރިބާކާރުން 1920ގައި ކުރި ދިރާސާއެއްގައި ދެއްކި ގޮތުން، ދޮންނުވެ ހުންނަ މޭވާތަކަށް އެތްލިން ކިޔާ ގޭސް ޖެހުމުން މޭވާ ދޮންވާ މިންވަރު އަވަސްވެގެންދެ އެވެ. މިގޮތުން، ދޮންވަމުން އަންނަ މޭވާތަކުން އެތްލިން އުފައްދާކަން ހާމަވެގެން ދިޔަ އެވެ. އެހެންކަމުން މޭވާތަކުގެ ބޭރަށް މިގޭސް ޖެހުމުން، މިވަސް ގަސްތަކަށް އިހްސާސްކުރެވުމުން ދޮންވެގެން އަންނަ މިންވަރު ހަލުވިވެ އެވެ. އެތްލިން ގޭސް ގަސްތަކަށް ޖެހުމުން، އެހެން ފައިދާތަކެއް ވެސް ގަސްތަކަށް ކުރެ އެވެ. މިގޮތުން، ޚަރީފް މޫސުމުގައި ގަހުގެ ފަތްތަކުގެ ކުލަތަކަށް އަންނަ ބަދަލުތައް ގެނައުމަށް އެހީވެދެ އެވެ. ވަހަކީ ގަސްގަހާގެހި މުއާމަލާތްކުރުމަށް ވެސް އެހީވެދޭ ކަމެކެވެ. މިގޮތުން، 1980 ގެ އަހަރުތަކުގައި ކުރެވުނު ދިރާސާއަކުން ދެއްކި ގޮތުގައި ފަނި އަޅާފައިވާ ގަހެއްގެ ފަތްތަކުގައި އުފައްދާ ކެމިކަލް މާއްދާއަކުން ފަޒާ އަށް ދޫކުރާ ވަހެއްގެ ސަބަބުން ކައިރީގައި ތިބި އެހެން ގަސްތަކަށް ފަނީގެ އަސަރު ނުކުރާކަން ފާހަގަ ކުރެވުނެވެ. އެހެންނަމަވެސް ފަނި ނާޅާ ގަސްތަކުގެ ކައިރީގައި ހެދޭ ގަސްތަކަށް އެހެންނެއް ނުވެ އެވެ. ސަބަބެއް ކަމަށް ތަޖްރިބާކާރުންނަށް ލަފާކުރެވެނީ ފަނި އަޅާފައިވާ ގަސްތަކުން ވައިގެ ޒަރިއްޔާ އިން ސިއްހަތު ރަނގަޅު ގަސްތަކަށް ފޮނުވާ މެސެޖެއްގެ ސަބަބުން މިގަސްތައް ފަނީގެ ހަމަލާތަކަށް ތައްޔާރުވެފައި ތިބުމެވެ.
ރަހަ: އަހަރެމެންގެ ދުލުގައި ރަހަތައް ދަނެގަންނާނެ ފަދަ ނިޒާމެއް ވާފަދައިން، ގަސް ވެސް އެތަކެތީގެ ޒާތުގައި އެއްޗެހީގެ ރަހަ ދަނެގަނެ އެވެ. ރަހަތައް އެނގުމުގައި ބޭނުންކުރެވެނީ ފެނަށް ގިރިގެންދާ ކެމިކަލްތަކެވެ. މިގޮތުން، ގަސްގަހާގެހީގައި ރަހަތައް ދަނެގަތުމުގެ ހިއްސުތައް ޚާއްސަ ގޮތެއްގައި އެކުލެވިގެންވަނީ އޭގެ މޫތަކުގަ އެވެ. މޫތައް ހިމެނޭ ހިސާބުގައި ވެއްޔާއި ފެން އެކުލެވިގެންވެ އެވެ. އެމެރިކާގައި ދާދި ފަހުން ކުރި ދިރާސާއަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި، ގަސްގަހާގެހި ބިމުގެ އަޑިން އެތަކެތީގެ އާއިލާ ދަނެގަތުމަށްޓަކައި ކެމިކަލްތަކެއް ފޮނުވާކަމަށް ވެއެވެ. އަދި އެއްގަހުގެ މުލާއި އަނެއް ގަހުގެ މުލުގެ ޒަރިއްޔާ އިން ވެސް ގަސްގަހާގެހި މުއާމަލާތްކުރެ އެވެ. މިސާލަކަށް ގަސްތަކަށް ފެން ނުލިބޭ ފަދަ ދަނޑިވަޅެއްގައި، ފެން ނުލިބޭ ގަސްތައް ދުރުގައިވާ ގަސްތަކަށް އެއް ގަޑިއިރު ތެރޭ ފެނަށް ދަތިކަމުގެ މެސެޖް ފޮނުވާ ކަމަށްވެ އެވެ. އެހެންކަމުން މި ގަސްތައް މިކަމަށް ތައްޔާރުވާން ފަށަ އެވެ.
އަޑުއިވުން: އިންސާނުންނާއި ޖަނަވަރުންނާ ޚިލާފަށް ގަސްގަހާގެއްސަށް ފާހަގަވަނީ ވަކި އަޑުތަކެކެވެ. މިސާލަކަށް ދޫނީގެ އަޑުތަކާއި ބައެއް ކުދިކުދި ސޫފާސޫފިތައް ހެލިފެލި އުޅޭ ހިމޭން މަޑު އަޑުތަކެވެ. ގަސްގަހާގެއްސަކީ އެހެނިހެން ގަސްތަކުން ފޮނުވާ އަޑުތައް ވެސް ދަނެގަންނަ އެއްޗެކެވެ. މިގޮތުން، ސްވިސް ސައިންސްވެރިން ކުރި ދިރާސާތަކުން ދާދި ފަހުން ވަނީ ފެން ނުލިބޭ ދުވަސްވަރު ގަސްތަކުން އުފައްދާ "އަލްޓްރާ ސޮނިކް" އަޑުތައް ރެކޯޑްކޮށްފަ އެވެ. ތަޖްރިބާކާރުން ލަފާކުރާ ގޮތުގައި އެއީ ފެނަށް ދަތިކަން އެހެނިހެން ގަސްތަކަށް އަންގައިދިނުމުގެ ގޮތުން ފޮނުވާ މެސެޖްތަކެވެ. މީގެ އިތުރުން އިޓަލީގެ ދިރާސާކުރާ ފަރާތްތަކަށް ހޯދިފައިވާ ގޮތުގައި، ވަކި ވައްތަރެއްގެ އަޑަކާ ދިމާލަށް ޒުވާރި ގަސްތަކުގެ މޫތައް ދިރެމުންދެ އެވެ. އަދި މިމޫތަކުން ވެސް އަޑުތައް ނެރޭ ކަމަށް ދިރާސާކުރާ ފަރާތްތަކަށް ވަނީ ހޯދިފަ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ވެސް ބައެއް ތަޖްރިބާކާރުން ގަބޫލުކުރާ ގޮތުގައި ބައެއް ކަހަލަ މިއުޒިކްގެ އަޑުން ގަސްގަހާގެހި ހެދިބޮޑުވުމުގައި އެހީވެދެ އެވެ.
މި މައުލޫމާތު ކޮޅުން އަހަރުމެންނަށް އެނގެނީ ގަސްގަހާގެއްސަކީ، އިންސާނުންނާއި ޖަނަވާރުން ފަދައިން ދިރިއުޅޭ މާހައުލުގައި ހެލިފެލިވެ އެއް ތަނުން އަނެއް ތަނަށް ދަތުރުކުރުމުގެ ބާރުވެރިކަން ނެތް އެއްޗެތި ކަމުގައި ވިޔަސް، އެތަކެތީގެ ވެސް ހިއްސުތަކެއް ވާކަމެވެ. ގަސްގަހާގެއްސަކީ އަހަރެމެން ފަދައިން އަނގަ އާއި ނޭފަތާއި، ކަންފަތް ފަދަ ގުނަވަންތައް ވާ އެއްޗިއްސެއް ވެސް ނޫނެވެ. އެހެންނަމަވެސް، އެތަކެތީގެ ވަށައިގެންވާ ކަންތައްތައް ތަޖްރިބާކުރުމުގައި އަހަރެމެން ފަދައިން ގަސްގަހާގެހި ވެސް އެތަކެތީގެ ހިއްސުތައް އޭގެ ޒާތުގައި ބޭނުންކުރެ އެވެ. އަދި އަހަރެމެންނަށް ދެއްވާފައިވާ ފަދަ ވަރުގަދަ ސިކުނޑިއެއް ގަސްގަހާގެހީގައި ލައްވާފައި ނުވި ކަމުގައިވިއަސް އެތަކެއްޗައް ވެސް އޭގެ ޒާތުގައި ވިސްނުމުގެ ބާރު ވެސް ލިބިގެންވެ އެވެ.
Comments